116 milyon yıllık kehribarda gizli En eski tsunami izi

Araştırmacılar Aya Kubota, Yusuke Takeda, Keewook Yi, Shin-ichi Sano ve Yasuhiro Iba tarafından Nature’ın Scientific Reports dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre, kehribarların okyanusa bir veya birden fazla tsunami tarafından sürüklenebileceği belirtiliyor. Reçinenin havayla çok az temas etmiş olması, bu tezi destekliyor.

Fosilleşmiş ağaç reçinesi olan kehribar, normal şartlarda havayla temas ettikten sonra yaklaşık bir hafta içinde katılaşır. Ancak araştırmacılar, inceledikleri tortullarda alışılmadık şekilde deformasyona uğramış kehribar örnekleri buldu. Bu deformasyonlar, reçinenin su altında şekil değiştirdiğini ve yumuşak halde deniz tabanına yayıldığını gösteriyor.

Bazı kehribar örnekleri, akan suyun neden olduğu alev benzeri yapılarla şekillenmişti. Diğerleri ise, yüzeye doğru yayılan ve hala yumuşak olan reçinenin oluşturduğu düz şeritler halinde kaydedildi.

Araştırma ekibi, bu tür deformasyonların derin deniz ortamında büyük tsunamilerin etkisiyle meydana gelmiş olabileceğini belirtiyor. Karasal ormandan doğrudan açık deniz tabanına bu kadar hızlı bir taşınımın ancak dev dalgalarla mümkün olabileceği vurgulanıyor.

Ayrıca, bu hipotezi destekleyen başka kanıtlar da bulunmakta. Tortullarda, karasal bitki kalıntıları ve odun parçaları gibi materyallere rastlandı. Bu materyallerin çoğu çürüme belirtisi göstermediğinden, açık denize çok hızlı taşındıkları anlaşılıyor.

Makale, deniz tabanındaki kiltaşlarında bulunan kütüklerin, odunların akıntı değil sürüklenme yoluyla taşındığını gösterdiğini belirtiyor. Bu durum da tsunami etkisinin bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.

Araştırmacılar, bu bulgunun şimdiye kadar bilinen en eski tsunami kaydı olabileceğini düşünüyor.