Dikkatli bakın! Ayın gerçek rengi ortaya çıktı

Ay yüzeyi, gri renkte bir kaya olan anortozit ve bazalt gibi koyu kayaçlardan oluşur. Lunar ve Planetary Institute'tan Christine Shupla’ya göre, bu gri kayalar enerjiyi spektrumun her noktasından az miktarda emer ve geniş ölçekte beyaz ışığı yansıtarak Ay’a tipik gri-beyaz görünümünü kazandırır.

Ancak Dünya atmosferi bu ışığın nasıl göründüğünü belirlemede önemli bir rol oynar. İngiltere’deki Hertfordshire Üniversitesi’nden Evelyn Hesse, atmosferdeki ışık saçılma süreçlerinin Ay’ın rengini nasıl algıladığımızı etkilediğini belirtiyor. Ay gökyüzünde yüksekteyken, ışık kısa bir yol kat ettiği için tüm yansıyan ışık yüzeye ulaşır. Ancak Ay ufka yakın olduğunda, atmosferden daha uzun bir yol kat ederek mavi ışığın saçılmasına neden olur ve Ay turuncu renkte görünür.

Ay tutulması sırasında bu etki daha belirgindir. Shupla, tutulma sırasında Dünya’nın gölgesinin Ay’ı kapladığını ve yalnızca atmosferden geçen ışığın Ay’a ulaştığını belirterek, atmosferin mavi ışığı emdiğini ve geriye turuncu ile kırmızı tonların kaldığını söylüyor. Bu nedenle Ay tutulmaları sırasında Ay kırmızı renkte görünür ve bu durum "kanlı ay" olarak adlandırılır.

Atmosferdeki kirleticiler, bulutlar ve tozlar da Ay’ın rengini etkileyebilir. Volkanik patlamalar sonrası havada bulunan küller kırmızı ışığı saçtığı için Ay mavi görünebilir. Benzer şekilde, orman yangınlarından çıkan dumanlar mavi ışığı saçarken kırmızı ışığın kalmasına neden olur ve Ay’ı kırmızı renkte gösterir.

'MAVİ AY' TERİMİ RENKLE İLGİLİ DEĞİL

Bununla birlikte, “mavi ay” olarak bilinen terim aslında Ay’ın rengiyle ilgili değildir. Genellikle bir takvim ayında iki dolunay olduğunda veya bir mevsimde dört dolunayın üçüncüsüne verilen isimdir. Çoğu mavi ay aslında beyazımsı görünür.

Haziran ayında görülen dolunaylar ise genellikle bal rengi tonlarında görünür ve bu da “bal ayı” ifadesinin doğmasına sebep olmuştur. Shupla, bu dönemde alınan balayı tatilinin adının da buradan geldiğini belirtiyor.

Ay ışığının kırılması yani ışığın yolunun sapması da olağanüstü renkler ortaya çıkarabilir. Hesse, Ay ufka yakınken atmosferik kırılma nedeniyle Ay ışığının yeşil bir parıltı oluşturabileceğini söylüyor. Bu nadir olay sadece birkaç saniye sürer.

Bazen de atmosferdeki buz kristallerinin Ay ışığını kırması sonucu Ay’ın etrafında bir gökkuşağı halkası oluşabilir. Shupla, bu olayın yağmur damlalarında olduğu gibi buz kristallerinin ışığı kırmasıyla oluştuğunu belirtiyor.

Sonuç olarak, Ay’a ulaşan ışık beyaz olsa da atmosferdeki optik etkileşimler nedeniyle Ay ışığının rengini net bir şekilde tanımlamak zordur. Shupla’nın ifadesiyle Ay ışığının rengi için en doğru tanım “geçici” olacaktır.