"Evrende Kayıp Madde Gizemi Çözülüyor Olabilir"

Evrenin toplam kütlesinin yalnızca yüzde 15'ini oluşturan normal madde, yani yıldızlar, galaksiler ve görünür yapılarla açıklanabilen kütle, yıllardır eksik sayılıyor. Bu maddenin yaklaşık yarısına bir türlü ulaşılamıyordu. Ancak Berkeley Kaliforniya Üniversitesi'nden, astronom Simone Ferraro'nun da aralarında bulunduğu uluslararası bir ekip, bu maddeye ait güçlü bir aday bulduklarını açıkladı.

Araştırmacılar, Arizona'daki Kitt Peak Ulusal Gözlemevi'ndeki Karanlık Enerji Spektroskopik Enstrümanı (DESI) ve Şili'deki Atacama Kozmoloji Teleskobu'ndan (ACT) elde edilen verileri birleştirdi.

Yaklaşık 7 milyon galaksinin görüntülerini üst üste koyarak, bu galaksilerin çevresinde yer alan iyonize hidrojen gazı halelerini ölçtüler. Bu gazlar, normal yöntemlerle tespit edilemeyecek kadar soluk olduğu için araştırmacılar, kozmik mikrodalga arka planındaki (Big Bang sonrası kalan radyasyon) parlaklık farklarını inceledi.

Elde edilen sonuçlar, sadece galaksilerin çevresinde değil, galaksiler arası boşlukta da hayalet gibi uzanan hidrojen gazı filamentlerini ortaya çıkardı. Eğer bu yapılar evrendeki çoğu galaksiyi birbirine bağlıyorsa, bu "kozmik ağ" eksik maddeyi açıklamakta yeterli olabilir.

ARAŞTIRMA KARA DELİKLERLE İLGİLİ BİLİNENLERİ DE DEĞİŞTİREBİLİR

Araştırma ayrıca kara delik davranışlarıyla ilgili bildiklerimizi de değiştirebilir. Bilim insanları, galaksilerin merkezindeki süper kütleli kara deliklerin yalnızca erken evrelerinde gaz püskürttüğünü düşünüyordu. Ancak bu geniş gaz bulutlarının varlığı, bu kara deliklerin zaman zaman yeniden aktif hale geldiğini, yani "görev döngüleri" yaşadığını gösterebilir olabilir.

Araştırmanın birinci yazarı Boryana Hadzhiyska'ya göre, sıradaki adım bu yeni verileri mevcut kozmolojik modellere entegre etmek olacak. "Bu gazı içeren çok daha kapsamlı analizler yapmak için ölçümlerimizi kullanmak isteyen pek çok araştırmacı var" dedi.