1972 Yılında Keşfedilen Kara Delik Bombasının Deneysel Kanıtı!

Fizikçiler William Press ve Saul Teukolsky, kara delikten yayılan dalgaların aynalarla yönlendirilerek tekrar kara deliğe geri yönlendirilmesi sonucunda dalgaların üstel biçimde büyüyeceğini öne sürdüler. Bu senaryoya "kara delik bombası" adı verildi. Yarım yüzyıl sonra bu kuramsal yapı ilk kez deneysel olarak doğrulandı.

Southampton Üniversitesi, Glasgow Üniversitesi ve İtalya Ulusal Araştırma Konseyi'nden araştırmacılar, Fotonik ve Nanoteknolojiler Enstitüsü'nde bir deney düzeneği kurdu. Deneyde, elektrik motoruyla döndürülen alüminyum bir silindir ve etrafına yerleştirilen üç katmanlı metal bobin sistemi kullanıldı. Bu bobinler, manyetik alan üreterek dalgaları yansıtarak "ayna" görevini üstlendi.

Zayıf bir manyetik alan silindire yönlendirildiğinde, silindirin bu alanı güçlendirilmiş şekilde geri yansıttığı gözlemlendi. Bu, süperışıma adı verilen olgunun deneysel kanıtıydı.

Bir sonraki adımda, başlangıçta kullanılan zayıf manyetik alan kaldırıldı. Ancak sistem bu kez kendi dalgalarını üretmeye başladı. Dönme hızı ve geri yansıtılan dalgaların gücüyle bobinler enerji biriktirdi. Bu süreç, Zel'dovich etkisinin tamamıyla işlediğini ortaya koydu.

1971 yılında Belaruslu fizikçi Yakov Zel'dovich, dönen bir nesnenin, yüzeyi gelen dalgalardan daha hızlı hareket ederse, enerjiyi soğurmak yerine büyütebileceğini öne sürmüştü. Deney bu tahmini de doğruladı. Glasgow Üniversitesi'nden Maria Chiara Braidotti, "Bu sadece büyümeyi değil, aynı zamanda kararsızlık ve kendiliğinden dalga üretimini de gösteriyor" dedi.

Marion Cromb, Southampton Üniversitesi'nden, "Sistemi o kadar zorladık ki bazen devre elemanları patladı" diyerek deneyin hem heyecan verici hem de teknik olarak zorlayıcı olduğunu belirtti.

Gerçek bir kara delik yaratılmamış olmasına rağmen, elde edilen bulgular, sürperışıma ve üstel büyüme gibi evrensel ilkelerin kara deliklerle sınırlı olmadığını gösteriyor.