Gezegenimiz alarm veriyor: Eşik 10 yıl içinde aşılacak

Rapora göre, dünyanın 1,5 derece eşiği altında kalabilmesi için 2035 yılına kadar sera gazı emisyonlarının 2019 seviyelerine kıyasla yüzde 55 oranında azaltılması gerekiyor. Ancak ülkelerin şu ana kadar attığı yetersiz adımlar nedeniyle bunun gerçekleşmesi neredeyse imkânsız görünüyor.

ON YIL İÇİNDE AŞILACAK

UNEP temsilcileri raporda, “Gerekli kesintilerin büyüklüğü, bu kesintilerin gerçekleştirilmesi için kalan kısa süre ve siyasi ortamın zorlukları göz önüne alındığında, 1,5°C eşiği büyük olasılıkla önümüzdeki on yıl içinde aşılacak” ifadelerini kullandı.

2015 Paris Anlaşması’nda ülkeler, küresel ısınmayı 1,5 °C’nin altında tutmak ve 2 °C’nin çok altına sınırlamak konusunda taahhütte bulunmuşlardı. Bu hedefler, yangınlar, kuraklıklar ve sıcak hava dalgaları gibi iklim kaynaklı olayların şiddetlenmesini önlemeye yönelikti.

BAŞ EDİLEBİLİR Mİ?

Simon Fraser Üniversitesi’nden iklim bilimi profesörü Kirsten Zickfeld’e göre, insanlar 1,5 dereceye kadar olan ısınmanın etkileriyle baş edebilir. Ancak bu seviyenin üzeri, özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki ve ada devletlerindeki topluluklar için son derece tehlikeli.

UNEP’in raporu, 1,5°C ile 2°C arasındaki küçük farkın bile büyük sonuçlara yol açabileceğini gösteriyor. Örneğin, 2°C’lik ısınma, aşırı sıcaklara maruz kalan nüfus oranını iki katından fazla artırabilir. 1,5°C altında Arktik'te buzsuz yazlar yüzyılda bir yaşanırken, 2°C altında bu durum on yılda bire düşebilir. Mercan resifleri yüzde 29 daha fazla zarar görebilirken, donmuş toprakların yüzde 38’i daha fazla çözülme riski taşıyor.

EMİSYONLAR YÜZDE 35 ORANINDA AZALTILMALI

2°C eşiği altında kalmak için, ülkelerin 2035 yılına kadar 2019 seviyelerine göre emisyonlarını yüzde 35 oranında azaltması gerekiyor. Ancak mevcut vaatler, dünyanın 2,3 ila 2,5°C arasında bir ısınmaya mahkûm olduğunu gösteriyor. Hatta işlerin aynen devam etmesi durumunda, bu rakam 2100 yılına kadar 2,8°C’ye çıkabilir.

UNEP'e göre, tablo geçen yılın raporuna kıyasla biraz daha iyimser. Geçen yılki tahmin 3,1°C ısınmayı öngörüyordu. Ancak bu 0,3°C'lik iyileşmenin 0,1°C’si daha iyi analiz yöntemlerinden, kalan kısmı ise siyasi kararların etkisinden kaynaklanıyor. Öte yandan, Paris Anlaşması’ndan çıkacak ülkelerin bu kazanımı geri alabileceği belirtiliyor.

Raporda ayrıca Çin gibi ülkelerin son dönemde yaptığı yeni taahhütlerin büyük resmi değiştirmediği vurgulanıyor ve “Uluslar hâlâ Paris Anlaşması’nın hedeflerinden çok uzakta” ifadelerine yer veriliyor.

Bu açıklamalar COP30 zirvesi öncesinde gelirken, Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva’nın Reuters’a yaptığı açıklamalar dikkat çekti. Lula, küresel çevre taahhütlerinin izlenmesi için yeni bir uluslararası çevre konseyinin kurulmasını önereceklerini belirtti. Lula, “Aksi takdirde hiçbir şey olmayacak” dedi.