Anahtar, okyanusun 50 km derinliğinde yatıyor! Tüm beklentileri alt üst edecek

Atlantik Okyanusu denildiğinde akla gelen ilk gizem genellikle uçakların ve gemilerin kaybolduğu ünlü Bermuda Şeytan Üçgeni olsa da, bilim şimdi çok daha büyük ve jeolojik bir sırrı ortaya çıkardı. 

Uluslararası bir bilim insanı ekibi, Bermuda Adaları'nın hemen altında, gezegenin jeolojisine dair tüm beklentileri altüst eden, devasa ve benzersiz bir kaya yapısı keşfetti.

Geophysical Research Letters'da yayımlanan çalışmada, bilim insanları Bermuda'nın altında, okyanus kabuğunun beklenen yapısından kökten farklı bir oluşum tespit etti. Normalde okyanus kabuğunun hemen altında, Dünya'nın iç kısmına uzanan kalın manto tabakası bulunur.

Ancak sismolog William Frazer liderliğindeki ekip, bu klasik modelin Bermuda'da işlemediğini gördü. Frazer, "Tipik olarak okyanus kabuğu ve ardından manto beklenir, ancak Bermuda'da kabuğun altına yerleştirilmiş başka bir katman daha var" dedi. Bu ara malzeme, çevredeki kayadan daha hafif ve bilinen hiçbir okyanus jeolojisine benzemiyor.

Ekip, bu olağandışı sonuca ulaşmak için uzak depremlerden gelen sismik dalgaları analiz etti. Bu dalgalar, adeta Dünya'nın ultrasonu gibi davranarak, yüzeyin altında hareket ettikleri hızdaki değişimleri kaydetti.

31 milyon önce meydana geldi

Bu yöntemle bilim insanları, gezegenin klasik modellerine uymayan, yaklaşık 50 kilometreye kadar derinliklerde maddeler tespit etti. En çarpıcı bulgu ise, bu katmanın kalınlığıydı. Yaklaşık 20 kilometre kalınlığındaki bu yeni yapı, diğer okyanuslarda şimdiye kadar gözlemlenen tipik kabuk-manto geçişlerinden çok daha kalındır.

Bu sıra dışı oluşumun kökeni henüz tam olarak anlaşılamamış olsa da, teoriler bunun bölgenin eski volkanik tarihiyle doğrudan ilişkili olduğunu öne sürüyor. Bermuda'daki son önemli volkanik aktivite yaklaşık 31 milyon yıl önce meydana gelmişti.

Olası bir açıklama, o dönemdeki yoğun volkanik hareketlilik sırasında, karbon gibi elementler bakımından zengin manto parçalarının yukarı itilmesi ve soğuyarak kabuğun altında hapsolmasıdır. Bu durum, adaların yükseldiği platoyu destekleyen katı bir "kök" oluşturmuş olabilir. Bu hipotez, Bermuda'daki volkanik örneklerde bulunan karbonca zengin malzemelerin varlığına dair başka araştırmalarla da destekleniyor.

Bu keşif, kendi başına büyüleyici olmanın ötesinde, Dünya'nın iç yapısı hakkındaki anlayışımızı temelden değiştirme potansiyeli taşıyor. Bermuda'nın altındaki okyanus tabanının, aktif volkanik bir sıcak nokta olmamasına rağmen neden bu kadar yüksek ve kalın olduğu uzun süredir bir gizemdi.

William Frazer ve ekibinin bulduğu bu yeni yapı, okyanus adalarının nasıl oluştuğu ve evrimleştiği konusunu yeniden değerlendirmemizi sağlayacak anahtar olabilir.